رویکرد درمانی اختلالات جنسی – قسمت اول
مدل زیست روانی اجتماعی و رویکرد مثبت جنسی
The Biopsychosocial Model and the Sex-Positive Approach
مقدمه
الگوی زیستی، اجتماعی و روانی در سال 1977 توسط روانپزشک آمریکایی به نام جورج انگل معرفی گردید. . الگوی زیستی، اجتماعی و روانی به طور همگانی به عنوان اتصال و رابط میان ذهن و جسم شناخته شده است، و در زمینههایی منجمله روانپزشکی، روانشناسی بالینی، علوم اجتماعی، پزشکی، و درمان دارای اهمیتی خاص است اختصار این رویکرد BPS است که بیانگر تعامل بین عوامل بیولوژیکی، روانی و اجتماعی است و هدف آن ارائه درمان های جامع برای افزایش رضایت جنسی و کیفیت زندگی است.
در طی 10 سال گذشته مجموع 116 مقاله در بررسی رویکرد زیستی-روانی و اجتماعی و چارچوب های مثبت جنسی انجام شده است . استفاده از رویکرد مثبت جنسی در مدل BPS ممکن است توجه بیشتری را به نیازها، ارزشها و خواستههای فرد جلب کند و همچنین اجازه میدهد تا دانش و درک جدیدی از تمایلات جنسی در طیف وسیعتری از جمله تنوعها و لذتها ایجاد شود.
عوامل الگوی BPS
الگوی زیستی، اجتماعی و روانی از سه عامل اصلی تشکیل شده است که عبارتند از: عوامل زیست (شناسی) + روان (شناسی) + اجتماعی.
رویکرد جنسی و BPS
رویکرد جنسی مثبت نشان دهنده یک مسیر قابل دوام است که مستلزم تمایل متخصصان سکس تراپی برای مشارکت فعال است. رویکرد BPS به ارزیابی مشکل جنسی تحت مدل BPS می پردازد یعنی به عوامل مستعد کننده، تسریعکننده و نگهدارنده می پردازد و شامل گرفتن تاریخچه پزشکی، جنسی و روانی اجتماعی، معاینه فیزیکی، آزمایشهای آزمایشگاهی (در صورت نیاز) و مشاوره با مراجع و شریک زندگی (در صورت وجود) باشد.
با تمرکز مراجع محور، سکس تراپ یا روانشناس سلامت باید بتوانند نیازهای خاص مراجعین خود را درک کنند و یک درمان جامع متناسب با ویژگی ها و نیازهای آنها ارائه دهند .
BPS نشاندهنده یک مدل پیچیده و جامع از شیوههای تلفیقی و مشترک است که در حال گسترش و پذیرش بیشتر توسط افراد در زمینه علمی است، اما عاری از محدودیتها و سوگیریهای عملی نیست.
یکی از محدودیت های اصلی برنامه BPS توجه کمی به عوامل اجتماعی-فرهنگی دخیل در بیان جنسی است. رویکرد جنسی مثبت یک حرکت پیشگامانه است که عمدتاً بر شناخت عبارات جنسی فردی به عنوان معتبر، توافقی، سالم و معنادار متمرکز است.
با این حال، کاربرد سیستماتیک این رویکرد در سیستم های مراقبت های بهداشتی هنوز کمیاب است.
الگوی زیستی، اجتماعی و روانی و روابط پر خطر
الگوی زیستی، اجتماعی و روانی روشن میسازد رفتارهای پرخطر از عوامل فیزیولوژیکی، اجتماعی و همچنین روانی منجمله هورمونها (بیولوژیکی)، گروه همسالان (اجتماعی)، و پرخاشگری (روانی) سرچشمه میگیرند.
رفتار پرخطر عمدتاً، در نوجوانان و افراد جوانی دیده میشود، رفتار پرخطر میتواند رانندگی در حالت مستی، داشتن تماس جنسی محافظت نشده، و یا تن دادن به فعالیتهای جنایی مانند سرقت از مغازه، مورد ضرب و شتم قرار دادن به قصد سرقت، و غیره باشد.
کاربرد بالینی مدل روانتنی و یا مدل زیستی- روانی- اجتماعی
الگوی زیستی، اجتماعی و روانی، (بایو سایکوسوشیال) الگوی میان رشتهای است که مدعی است سلامت و رفاه فرد بستگی به گسترهای از عوامل: زیستی، روانی و اجتماعی دارد.
این مدل شرح میدهد که تمامی سه عامل فوق به یک اندازه در سلامت و رفاه انسانی دارای اهمیت هستند، و عوامل زیستی نمیتوانند به تنهایی پایدار مانده و مسئولیت کامل مسائل مربوط به سلامت و یا تندرستی را برعهده گیرند.
الگوی زیستی، اجتماعی و روانی همچنین به طور همگانی به عنوان اتصال و رابط میان ذهن و جسم شناخته شده است، و در زمینههایی منجمله روانپزشکی، روانشناسی بالینی، علوم اجتماعی، پزشکی، و درمان دارای مفهوم مهمی است.