انواع تیک های عصبی و درمان آنها
تیک عصبی یا تیک رفتاری: تکرارهای ناخودآگاه در رفتار
تیک رفتاری یا تیک عصبی نوعی اختلال است که با تکرار حرکات یا صداهای ناگهانی، سریع و کوتاه مشخص می‌شود.
این حرکات یا صداها اغلب غیرارادی بوده و فرد مبتلا به سختی می‌تواند آنها را کنترل کند.
انواع تیک های رفتاری
تیک های رفتاری به دو دسته اصلی تقسیم می شوند:
تیک های حرکتی: این نوع تیک ها شامل حرکات تکراری عضلات مانند چشمک زدن، شانه بالا انداختن، تکان دادن سر یا تکان دادن دست و پا هستند.
اختلال های صوتی: این نوع تیک ها شامل صداهای تکراری مانند سرفه، خرخر، یا ایجاد صداهای واضح مانند کلمات یا عبارات هستند.
علل بروز تیک های رفتاری
علت دقیق تیک های رفتاری هنوز به طور کامل شناخته نشده است، اما عوامل زیر می توانند در بروز آن نقش داشته باشند:
ژنتیک: برخی مطالعات نشان می دهند که تیک های رفتاری می توانند ارثی باشند.
اختلالات عصبی: اختلالاتی مانند اوتیسم و اختلال بیش فعالی با کم توجهی (ADHD) ممکن است با تیک های رفتاری همراه باشند.
عوامل محیطی: استرس، اضطراب و برخی داروها نیز می توانند باعث تشدید یا بروز تیک شوند.
علائم تیک های رفتاری
علائم تیک های رفتاری ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد و شدت آنها نیز می تواند متغیر باشد. برخی از علائم شایع عبارتند از:
تکرار حرکات یا صداهای غیرارادی: این حرکات یا صداها معمولاً سریع، ناگهانی و کوتاه هستند.
احساس نیاز به انجام تیک: فرد مبتلا اغلب احساس می کند که باید این حرکات یا صداها را انجام دهد.
تشدید علائم در شرایط استرس‌زا: استرس، هیجان یا خستگی می‌تواند باعث تشدید علائم شود.
تشخیص تیک های رفتاری
تشخیص تیک های رفتاری توسط پزشک متخصص انجام می شود. پزشک با بررسی علائم بیمار و انجام معاینات فیزیکی و عصبی، می تواند این اختلال را تشخیص دهد.
درمان تیک های رفتاری
درمان تیک های رفتاری بسته به شدت علائم و عوامل مؤثر بر آن، متفاوت است. برخی از روش های درمانی رایج عبارتند از:
دارودرمانی: داروهایی مانند مهارکننده های بازجذب دوپامین می توانند به کاهش شدت تیک ها کمک کنند.
رفتار درمانی: رفتار درمانی شناختی (CBT) و حساسیت زدایی و پاسخ دهی (Habit Reversal Training) نیز می توانند در درمان تیک موثر باشند.
درمان های مکمل: برخی درمان های مکمل مانند طب سوزنی و ماساژ نیز ممکن است به کاهش علائم کمک کنند.
زندگی با تیک های رفتاری
زندگی با تیک های رفتاری می تواند چالش برانگیز باشد، اما با درمان مناسب و حمایت خانواده و دوستان، افراد مبتلا می توانند زندگی عادی و مستقلی داشته باشند.
نکته مهم: اگر کسی که می شناسید علائم تیک های رفتاری را دارد، حتما به روانشناس یا پزشک مراجعه کند.
تشخیص و درمان زودهنگام می تواند به بهبود کیفیت زندگی فرد کمک کند .
کاهش تمرکز شنونده: تکرارهای مکرر می‌توانند باعث حواس‌پرتی شنونده و کاهش تمرکز او شوند.
ایجاد برداشت منفی: برخی از تیک‌های ارتباطی ممکن است برداشت منفی مانند عدم اعتماد به نفس یا عدم آمادگی برای صحبت کردن را در شنونده ایجاد کنند.
محدود کردن بیان ایده‌ها: استفاده بیش از حد از تیک‌های ارتباطی می‌تواند مانع از بیان روان و واضح ایده‌ها شود.
راهکارهای کاهش تیک‌های ارتباطی
برای کاهش تیک‌های ارتباطی، می‌توان از روش‌های زیر استفاده کرد:
آگاهی از مشکل: اولین قدم برای حل مشکل، آگاهی از وجود آن است.
تمرین صحبت کردن آهسته: صحبت کردن با سرعت آهسته‌تر به شما فرصت می‌دهد تا کلمات خود را با دقت انتخاب کنید.
استفاده از مکث‌های کوتاه: ایجاد مکث‌های کوتاه بین جملات به شما کمک می‌کند تا افکار خود را منظم کنید.
تمرین با صدای بلند: تمرین صحبت کردن در مقابل آینه یا با یک دوست می‌تواند به شما کمک کند تا تیک‌های خود را شناسایی و کاهش دهید.
جایگزینی تیک‌ها با عبارات مناسب: به جای استفاده از تیک‌های ارتباطی، از عبارات جایگزین استفاده کنید.
توجه به تنفس: تنفس عمیق قبل از صحبت کردن می‌تواند به کاهش اضطراب و در نتیجه کاهش تیک‌ها کمک کند.
توجه: اگر تیک‌های ارتباطی شما شدید است و بر زندگی روزمره شما تأثیر می‌گذارد، بهتر است به یک گفتاردرمان یا روانشناس مراجعه کنید.
دکترشهلا مولوی متخصص سلامت و فوق دکترا روان تنی ، استاد مشاور ،سکستراپ و هیپنوتراپ؛ درمانگر واژینیسموس، استرس ،اضطراب و افسردگی ؛افزایش اعتمادبنفس ،عزت نفس و بهبود شرایط کاری
همچنین مشاور نوجوانان جهت بلوغ و پیشگیری از روابط پرخطر و بیماری ها
از بهترین روانشناسان کشور است که به بهبود کیفیت زندگی افراد کمک می کند
اگر می خواهید زندگی سالم وشادی داشته باشد همین الان جهت دریافت مشاوره خود اقدام کنید یا کافیه به شماره واتساپ 09396356960 جهت نوبتدهی مشاوره پیام دهید.
